สังคมไทย

สำหรับบทความนี้ ทาง Blind Living ต้องขอออกตัวเอาไว้ก่อนว่า นี่เป็นเพียงความคิดเห็นส่วนหนึ่ง และคนตาบอดไม่ได้รู้สึกแบบนี้กันทุกคน หรือทุกงาน บทความนี้เพียงต้องการอธิบายหนึ่งในสาเหตุที่ว่า เพราะอะไร เมื่อมีคนชวนคนตาบอดไปงาน แต่งงาน งานบวช และงานอื่นๆ ทำไมคนตาบอดบางส่วนถึงไม่ค่อยอยากไป

ประการแรกที่คนตาบอดไม่ค่อยอยากไปงานที่เป็นลักษณะงานบุญ หรืองานแต่งงาน เนื่องเพราะงานดังกล่าวมีจำนวนคนเยอะ หากผู้ดูแลมีงานยุ่งไม่พร้อมดูแล คนตาบอดก็จะอยู่ได้ค่อนข้างลำบาก เนื่องจากไม่คุ้นเคยกับสถานที่ ไม่คุ้นเคยกับบุคคลภายในงาน และไปไหนมาไหนด้วยตัวเองได้ยาก

หลายคนมักมองธุรกิจเพื่อสังคม หรือธุรกิจเพื่อคนพิการเป็น "การทำบุญ" ซึ่งในความจริงแล้ว ถือว่าเป็นสิ่งที่เข้าใจกันผิดไปไกลพอสมควร

คือถ้าช่วยเหลือเพราะไม่มีผลตอบแทนที่ชัดเจนเป็นรูปธรรม จะมองอย่างงั้นก็พอทำเนา

หลายครั้ง ที่คนตาดีมักเข้าใจไปว่า หากพูดแบบนั้นแบบนี้ หากทำแบบนั้นแบบนี้ แล้วคนตาบอดอาจจะรู้สึกแย่ หรือรู้สึกไม่ดี กระทั่งอาจสะเทือนใจไปเลย ซึ่งเมื่อคนตาดีบางคนพบเห็นคนรอบข้างมีพฤติกรรมดังกล่าว ก็จะพยายามเอ่ยห้าม หรือดุด่าบุคคลนั้นๆ ไม่ให้แสดงออกถึงพฤติกรรมดังกล่าว เพราะเกรงว่าคนตาบอดอาจจะคิดมาก และส่งผลต่อสภาพจิตใจ

ทว่าในความเป็นจริงแล้ว สิ่งที่คนทั่วไปคิดว่าหนักหนาในความรู้สึกคนตาบอดนั้น คนตาบอดเองอาจไม่ได้คิดอะไรมาก หรือต่อให้มีผลกระทบจริงๆ ก็มีน้อยมากจนไม่น่ากังวลอย่างที่คิด

ดูจากหัวเรื่อง ผมเชื่อว่าคนตาดีหลายท่าน หรือแม้แต่คนตาบอดบางส่วนเองก็ยังสงสัย ว่าทำไมการที่ครอบครัวเป็นห่วงมาก ถึงทำให้คนตาบอดหรือคนพิการประเภทอื่นๆ อึดอัดได้ และถ้าอึดอัด จะอึดอัดเพราะสาเหตุอะไรกันแน่

ทั้งนี้ผมต้องขอบอกก่อนว่า การที่ครอบครัวเป็นห่วงถือเป็นเรื่องที่ดี แต่ในขณะเดียวกัน ถ้าครอบครัวห่วงคนพิการมากจนเกินไป ก็จะทำให้คนพิการรู้สึกว่าตัวเองด้อยความสามารถ ทั้งยังทำให้คนพิการรู้สึกว่าตัวเองขาดอิสระ จะทำอะไรครอบครัวก็คอยห้าม จะไปไหนด้วยตัวเองก็ถูกครอบครัวปฏิเสธตลอด

คนพิการทางสายตาในมุมมองของคนในสังคมนั้นมักแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ตรงของแต่ละคน แม้ว่าในความเป็นจริงแล้วคนพิการทางสายตาเป็นเพียงคนที่สูญเสียความสามารถทางการเห็น หากความสามารถด้านอื่นยังอยู่ครบ ที่สำคัญเมื่อมีการพัฒนาเทคโนโลยีขึ้นมาเพื่อชดเชยความสามารถด้านการเห็นด้วยแล้ว คนพิการทางสายตาอาจกลายเป็นคนที่มีความสามารถโดดเด่นด้วยซ้ำไป