blind present

สำหรับบทความนี้ ทาง Blind Living ต้องขอออกตัวเอาไว้ก่อนว่า นี่เป็นเพียงความคิดเห็นส่วนหนึ่ง และคนตาบอดไม่ได้รู้สึกแบบนี้กันทุกคน หรือทุกงาน บทความนี้เพียงต้องการอธิบายหนึ่งในสาเหตุที่ว่า เพราะอะไร เมื่อมีคนชวนคนตาบอดไปงาน แต่งงาน งานบวช และงานอื่นๆ ทำไมคนตาบอดบางส่วนถึงไม่ค่อยอยากไป

ประการแรกที่คนตาบอดไม่ค่อยอยากไปงานที่เป็นลักษณะงานบุญ หรืองานแต่งงาน เนื่องเพราะงานดังกล่าวมีจำนวนคนเยอะ หากผู้ดูแลมีงานยุ่งไม่พร้อมดูแล คนตาบอดก็จะอยู่ได้ค่อนข้างลำบาก เนื่องจากไม่คุ้นเคยกับสถานที่ ไม่คุ้นเคยกับบุคคลภายในงาน และไปไหนมาไหนด้วยตัวเองได้ยาก

ภาพคนตาบอดร้องเพลงเปิดหมวก ไม่ว่าจะเป็นการเดินแบกตู้ร้องเพลง ร้องอยู่กับที่ หรือเล่นเครื่องดนตรี คงไม่ดูแปลกตาสำหรับคนที่ไปตลาดที่มีคนพลุกพล่านตามที่ต่างๆ ในยามเช้าหรือยามเย็น บางคนที่เห็นจนชินตาก็อาจมองว่าเป็นอาชีพอาชีพหนึ่งที่คนตาบอดนิยมทำ แต่สำหรับบางคนก็อาจเกิดความสงสัยว่า ทำไมคนตาบอดถึงนิยมทำอาชีพนี้ มันมีสาเหตุมาจากอะไรกันแน่ เป็นเพราะคนตาบอดมีความถนัดในการร้องเพลงหรือเปล่า? หรือเป็นเพราะสาเหตุอื่น

เวลาเราจะออกไปไหนมาไหน หากกรณีนั้นไม่ใช่เรื่องงาน แต่เป็นการออกไปกินข้าวนอกบ้าน ไปเที่ยว หรือไปพักผ่อน แน่นอนว่าถ้าไม่ไปคนเดียว เราก็คงจะเลือกไปกับคนในครอบครัว เพื่อน หรือไม่ก็คนที่เราค่อนข้างจะสนิทและไว้วางใจ ส่วนหนึ่งก็คือความสนุกสนานครึกครื้น แต่อีกส่วนก็คือ จะได้คอยดูแลซึ่งกันและกันไปในตัว

เนื่องด้วยโรงเรียนสอนคนตาบอดไม่ได้มีให้บริการในทุกจังหวัด และหลายคนอาจจะไม่รู้ว่าโรงเรียนสอนคนตาบอดมีอยู่ที่ไหนบ้าง ทางทีม Blind living เลยถือโอกาสนำรายชื่อโรงเรียนที่ทางทีมรู้จักนำมาแปะเอาไว้ตรงนี้ เพื่อท่านใดที่จำเป็นในการค้นหาโรงเรียนสำหรับลูกๆ หรือคนที่เกี่ยวข้อง

จากข้อมูลที่ทาง Blind living ทราบ รายชื่อโรงเรียนคนตาบอดจะมีดังนี้

1. โรงเรียนสอนคนตาบอด จังหวัดร้อยเอ็ด

2. โรงเรียนสอนคนตาบอด จังหวัดขอนแก่น

3. โรงเรียนอาชีวะศึกษาคนตาบอด จังหวัดขอนแก่น (ศูนย์ไก่นา)

4. โรงเรียนสอนคนตาบอด จังหวัดนครราชสีมา

5. โรงเรียนสอนคนตาบอด จังหวัดลพบุรี

ในทุกวันนี้ คนพิการส่วนใหญ่ในประเทศ ถูกจ้างงานโดยการผ่านกฎหมายจ้างงานคนพิการโดยมาตรา 35 ที่มีรายละเอียดว่า บริษัทใดก็ตาม ที่มีพนักงานเกิน 100 คนขึ้นไป จะต้องจ้างงานคนพิการ 1 ตำแหน่ง อย่างไรก็ตาม ก็ยังมีมาตรา 34 ออกมารองรับ ว่าหากบริษัทใดไม่อยากจ้างงานคนพิการ ก็สามารถส่งเงินเข้ากองทุนคนพิการได้เช่นกัน ซึ่งกองทุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ก็จะได้บริหารจัดการ และกระจายเงินจากกองทุนไปให้กับหน่วยงานต่างๆ ของคนพิการ รวมถึงช่วยเหลือในแง่การส่งเสริมคุณภาพชีวิตคนพิการ ส่งเสริมการจ้างงานคนพิการ การกู้ยืมเงินสำหรับคนพิการและผู้ดูแลคนพิการ ฯลฯ

วิเคราะห์ "ก้าวต่อไปของการเมืองไทย"

หลังจากผ่านวันเลือกตั้งทั่วไป และผลการนับคะแนนอย่างไม่เป็นทางการ ปรากฏว่า พรรคก้าวไกล ได้คะแนนมาเป็นอันดับหนึ่งอย่างถล่มทลาย เชือดเฉือนกันไม่มากนัก กับพรรคเพื่อไทย ในอันดับสอง แสดงให้เห็นถึงพลังคลื่นลูกใหม่ที่เข้ามาเขย่าระบบการเมืองเดิมให้สะท้านอย่างไม่น่าเชื่อ

สิ่งที่น่ายินดีเป็นอันดับแรกเลยคือ ทั้งสองพรรคการเมือง ยังเป็นฝั่งหัวก้าวหน้า หมายความว่า ไม่ว่าพรรคไหนจะมีสิทธิ์จัดตั้งรัฐบาล นโยบายต่างๆที่จะยกระดับให้ประเทศดีขึ้น ก็ต้องถูกนำมาผลักดันให้เกิดขึ้นจริงแน่นอน

แต่... จะเป็นยังไงต่อละทีนี้?

หลายคนมักมองธุรกิจเพื่อสังคม หรือธุรกิจเพื่อคนพิการเป็น "การทำบุญ" ซึ่งในความจริงแล้ว ถือว่าเป็นสิ่งที่เข้าใจกันผิดไปไกลพอสมควร

คือถ้าช่วยเหลือเพราะไม่มีผลตอบแทนที่ชัดเจนเป็นรูปธรรม จะมองอย่างงั้นก็พอทำเนา

สำหรับสายท่องเว็บโซเชียลทั้งหลาย คิดว่าการที่เราได้รับรู้ข่าวสารต่างๆ คงมาจากเพจ หรือกลุ่มตามเว็บโซเชียลนั้นๆ ที่เราเข้าไปเล่นกันเป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็น Facebook Line Twitter ฯลฯ ซึ่งหากเป็นเว็บนำเสนอข่าวอาชีพ เนื้อหาส่วนใหญ่จะถูกนำเสนอผ่านตัวอักษรหรือข้อความ โดยที่มีตัวรูปภาพเป็นเพียงองค์ประกอบเสริม แม้ว่าคนบางกลุ่มจะไม่ดูภาพประกอบเลย หรือเข้าไม่ถึงรูปภาพ แต่กลุ่มคนเหล่านั้นก็ยังสามารถรับเนื้อหาดังกล่าวได้

เมื่อเราพูดถึงคนพิการ ภาพจำของคนส่วนใหญ่ในสังคมไทยก็คงจะมองว่าเป็นภาระ ทำงานไม่ได้ หรืออาจพอทำงานได้บ้าง แต่ประสิทธิภาพจะได้ไม่เท่ากับคนปกติ จนไม่คุ้มต่อการจ้างงาน

ทว่าในปัจจุบัน เทคโนโลยีที่อำนวยความสะดวกให้แก่คนพิการเริ่มปรากฏขึ้นมาทีละอย่างสองอย่าง ไม่ว่าจะเป็นขาเทียมอัจฉริยะ ที่ทำให้คนที่พิการด้านขาสามารถเดิน วิ่ง หรือปีนได้ไม่ต่างจากคนปกติ เครื่องช่วยฟัง ที่ทำให้คนหูหนวกฟังเสียงรอบตัวได้ โปรแกรมช่วยอ่านหน้าจอ ที่เป็นตัวช่วยตรวจจับตัวอักษรบนหน้าจออุปกรณ์ต่างๆ แล้วเปล่งเสียงออกมาให้คนตาบอดรับฟัง

หลายครั้ง ที่คนตาดีมักเข้าใจไปว่า หากพูดแบบนั้นแบบนี้ หากทำแบบนั้นแบบนี้ แล้วคนตาบอดอาจจะรู้สึกแย่ หรือรู้สึกไม่ดี กระทั่งอาจสะเทือนใจไปเลย ซึ่งเมื่อคนตาดีบางคนพบเห็นคนรอบข้างมีพฤติกรรมดังกล่าว ก็จะพยายามเอ่ยห้าม หรือดุด่าบุคคลนั้นๆ ไม่ให้แสดงออกถึงพฤติกรรมดังกล่าว เพราะเกรงว่าคนตาบอดอาจจะคิดมาก และส่งผลต่อสภาพจิตใจ

ทว่าในความเป็นจริงแล้ว สิ่งที่คนทั่วไปคิดว่าหนักหนาในความรู้สึกคนตาบอดนั้น คนตาบอดเองอาจไม่ได้คิดอะไรมาก หรือต่อให้มีผลกระทบจริงๆ ก็มีน้อยมากจนไม่น่ากังวลอย่างที่คิด

เนื่องจากช่วงนี้เห็นมีดราม่ากันเรื่องลิขสิทธิ์งานวรรณกรรม ที่นักเขียนหลายท่านเห็นว่าไม่เหมาะสม และทางสมาคมคนตาบอดซึ่งเป็นผู้ดูแลห้องสมุดคนตาบอดแห่งประเทศไทยมีแนวทางที่ไม่ถูกต้องเหมาะสม อีกทั้งยังไม่มีการขออนุญาตจากนักเขียนก่อน ในการที่จะนำหนังสือใดๆ ไปทำเป็นหนังสือเสียง

เพราะเรื่องนี้ Blind living จึงขอเขียนบทความนี้ขึ้น เพื่อเสนอแนะ ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปปรับใช้ให้เข้ากับสถานการณ์ที่กำลังเกิดขึ้น หรืออาจมีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในอนาคต

ก่อนอื่นทาง Blind living ต้องขอให้ท่านผู้อ่านทำใจให้เป็นกลางและเปิดกว้างก่อนอ่านด้วยนะครับ

หลายครั้ง ที่ผมพบคำถามมากมายจากคนทั่วไป โพสต์ถามกันในเว็บบอร์ด ประมาณว่า “คนตาบอดใช้ชีวิตอย่างไร” มีกระทั่งว่า “คนพิการประเภทไหน ใช้ชีวิตได้ลำบากที่สุด”

ซึ่งคำตอบส่วนใหญ่ที่คนปกติมักตอบกัน ก็จะเป็นทำนองเดียวกันก็คือ “คนตาบอด เป็นความพิการที่ใช้ชีวิตยากที่สุด ตามองก็ไม่เห็น ถ้าหูหนวก ยังไปไหนมาไหนได้ ถ้าประเภทร่างกาย ก็ยังมองเห็นและได้ยิน มีตาบอดนี่แหละ ลำบากสุดแล้ว” ถามว่าความคิดทำนองนี้ถูกต้องหรือไม่...คำตอบคือ ไม่ถูกเสียทั้งหมดครับ

ปัจจุบันในเมืองไทยเรามีเว็บอ่านนิยายจำนวนไม่น้อย ไม่ว่าจะเป็นเว็บขนาดใหญ่ กลาง หรือเล็ก ซึ่งในแต่ละเว็บก็มีจุดเด่นจุดด้อยต่างกันไป บางเว็บเด่นที่เนื้อหานิยาย บางเว็บเด่นที่ระบบที่ใช้งานง่าย บางเว็บเด่นที่มีสมาชิกจำนวนมาก ทำให้เราได้รู้จักเพื่อนๆ นักอ่านนักเขียนมากมาย

ย้อนไปเมื่อเกือบยี่สิบปีที่แล้ว แม้ว่าขณะนั้นคนตาบอดจะเริ่มใช้คอมพิวเตอร์และโทรศัพท์กันได้ แต่ก็ยังไม่เป็นที่แพร่หลายกันมากนัก เพราะเวลานั้นอุปกรณ์ที่คนตาบอดเข้าถึงมีราคาแพงมาก อีกอย่างคือไม่ใช่ทุกยี่ห้อที่คนตาบอดจะใช้งานได้ ความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีก็ยังไม่ทั่วถึง คอมพิวเตอร์พกพาก็ราคาสูงเกินไป อีกทั้งอุปกรณ์คอมพิวเตอร์สำหรับเรียนรู้ก็ยังมีไม่พอเพียงกับความต้องการ ทำให้ในเวลานั้นการเรียนการสอน รวมถึงความบรรเทิง (เช่นการอ่านนิยาย) จึงอยู่ในรูปแบบภาษาเบรลล์หรืออักษรเบรลล์เป็นหลัก

ถึงแม้ในสังคมเมืองไทย มักมีค่านิยมกันว่า คนพิการต่างๆ เต็มไปด้วยความน่าสงสาน ไม่มีพิษมีภัย หรือคนพิการมีแต่ความบริสุทธิ์ใจไม่หลอกลวง หากแต่ในความเป็นจริงแล้ว ความเชื่อเหล่านั้นห่างไกลจากความเป็นจริงพอสมควร อย่างที่หลายคนก็คาดไปไม่ถึงเลยทีเดียว

ย้อนไปเมื่อหลายปีที่แล้ว ขณะนั้นโทรศัพท์ หรือที่ในปัจจุบันนิยมเรียกกันว่า “สมาร์ตโฟน” ยังไม่มีความสามารถมากมายขนาดนี้ ทำได้อย่างดีก็แค่ฟังเพลง MP3 ถ่ายรูป อัดวิดิโอ หรือดูโทรทัศน์ ซึ่งบางช่องก็ดูได้ บางช่องก็ดูไม่ได้ มิหนำซ้ำยังขึ้นอยู่กับอากาศในช่วงนั้นๆ ด้วย หากอากาศดีก็ดูได้ชัดหน่อย หากอากาศแย่ก็แทบดูช่องไหนไม่ได้เลย

เพราะทุกคนมีสิทธิ์เลือกได้ ดังนั้นเมื่อมีการพูดถึง “คู่ชีวิต” หรือ “คู่รัก” หลายคนจึงมักจะโยนคนพิการห่างไกลออกจากเรื่องทำนองนี้ ซึ่งเหตุผลก็มีมากมายต่างกันไป

ไม่ว่าจะเป็นไม่อยากดูแลหาภาระเพิ่มให้ตัวเอง

ไม่มั่นใจว่าจะดูแลได้อย่างถูกวิธี

แค่นี้ชีวิตตัวเองก็วุ่นวายพออยู่แล้ว

คนตาบอดจะดูแลเราได้ยังไง

คนตาบอดจะมีงานทำเลี้ยงตัวเองได้หรือ ไม่งั้นค่าใช้จ่ายเราต้องเป็นคนออกสิ

เรื่องเซ็กส์จะมีปัญหามั้ย

อายจังเลย มาคบคนตาบอดเนี่ย

ฯลฯ...

มาถึงจุดนี้ ขอบอกเลยว่าปัญหาที่ไล่ๆ มา รับรองเลยว่าคนตาบอดหลายคนแทบไม่มีปัญหาในส่วนนี้

ใช้คำว่า "คนพิเศษ" หรือ "เด็กพิเศษ" มาเรียกคนพิการนี่ขอทีเถอะ เรียกว่าคนพิการไปเลยดูจริงใจกว่าเยอะ

การนำคำว่า "พิเศษ" มาใช้ในบริบทนี้บอกเลยว่า สุดท้ายมันก็สื่อว่า "คนพิการ" อยู่ดีนั่นแหละ มันไม่ได้ฟังดูซอฟต์ขึ้นเลย ในทางกลับกันมันดูใช้คำพูดไม่ตรงกับใจมากกว่า

หากมองในมุมแคบ หรือไม่ประยุกต์ใช้ไปตามยุคสมัย จะกลายเป็นว่า "คนพิการคือภาระและตัวถ่วง"

มองในแง่มุมที่เปิดกว้างและฉลาด จะกลายเป็นว่า "คนพิการคือโอกาสทางธุรกิจ"

 

คาดว่าในช่วงนี้ มหาวิทยาลัยหลายแห่งคงเริ่มเปิดสอนกันแล้ว หรือบางส่วนก็คงเหลืออีกไม่กี่เดือน ช่วงนี้แหละ ที่น้องๆ จะเริ่มวิตกกังวลว่า เราจะปรับตัวกับเพื่อนใหม่ได้หรือเปล่า จะเรียนรู้เรื่องมั้ย จะเดินทางอย่างไร จะมีใครช่วยเราหรือเปล่า

วันนี้ผมจะมาเขียนแนะนำขั้นตอนต่างๆ ที่นักศึกษาใหม่ควรทำ เมื่อเราเพิ่งเข้ารั้วมหาวิทยาลัยไปในช่วงแรกๆ กันครับ คิดว่าคงได้ใช้บ้างไม่มากก็น้อย

1. หากทางมหาวิทยาลัยมีการเข้าคลาส หรือที่หลายคนมักเรียกกันว่า “กิจกรรมรับน้อง” นักศึกษาตาบอดควรเข้าเป็นอย่างยิ่งครับ ถึงแม้ว่าเราจะร่วมกิจกรรมบางอย่างไม่ได้ ไปนั่งเฝ้าก็ยังดี