[วิดิโอ] แนะนำการช่วยและนำทางคนตาบอดอย่างถูกวิธี เช่น เดินทางเรียบ ข้ามถนน ขึ้นลงบันได เดินทางแคบ และอื่นๆฯ

เคยไหม บางครั้งตอนเดินทาง เวลาไปซื้อตั๋วรถ คนที่ช่วยมักจะถามเพียงว่า “น้องจะไปไหน” หรือ “ไปรถอะไร” แต่ไม่เคยถามเราเลยว่า “น้องจะไปรถด่วนวีไอพีหรือรายทาง” หรือไม่ก็ “น้องจะไปรถของบริษัทอะไร”

ส่วนใหญ่จะถามเพียงคร่าวๆ แล้วจัดการซื้อตั๋วให้เลย ซึ่งจะได้ไปรถบริษัทอะไร หรือได้ไปรถด่วนหรือไม่ คนที่ช่วยซื้อมักจะคิดแทนเสียเป็นส่วนมาก แล้วโดยทั่วไปคนที่ช่วยซื้อก็มักจะเลือกรถราคาไม่แพงให้ ด้วยคิดไปเองว่ากลัวคนตาบอดเสียเงินเยอะ ดังนั้นรถที่ขึ้นจึงมักจะเป็นบริษัทเล็กๆ หรือรถรายทาง ซึ่งช้าเอามากๆ หรือพนักงานบนรถดูแลไม่ดี

เมื่อคนทั่วไปพูดถึงคนพิการ ประเด็นหนึ่งที่หลีกหนีไม่พ้นก็คือที่จอดรถสำหรับคนพิการและห้องน้ำสำหรับคนพิการ เพราะในการใช้ชีวิตนอกบ้าน สองประเด็นหลักนี้ ดูจะมีความจำเป็นในลำดับแรกอย่างยากจะปฏิเสธได้

แต่ที่หลายคนไม่รู้ก็คือ ห้องน้ำคนพิการ หรือที่จอดรถสำหรับคนพิการนั้น ไม่ได้จำเป็นสำหรับคนพิการทุกประเภทแต่ประการใด เพราะความพิการบางอย่าง สิ่งเหล่านี้ไม่ได้มีความจำเป็นขนาดนั้น ยกตัวอย่างเช่นคนพิการทางสายตา หู หรือทางสติปัญญา

หลายครั้ง ที่คนตาดีมักเข้าใจไปว่า หากพูดแบบนั้นแบบนี้ หากทำแบบนั้นแบบนี้ แล้วคนตาบอดอาจจะรู้สึกแย่ หรือรู้สึกไม่ดี กระทั่งอาจสะเทือนใจไปเลย ซึ่งเมื่อคนตาดีบางคนพบเห็นคนรอบข้างมีพฤติกรรมดังกล่าว ก็จะพยายามเอ่ยห้าม หรือดุด่าบุคคลนั้นๆ ไม่ให้แสดงออกถึงพฤติกรรมดังกล่าว เพราะเกรงว่าคนตาบอดอาจจะคิดมาก และส่งผลต่อสภาพจิตใจ

ทว่าในความเป็นจริงแล้ว สิ่งที่คนทั่วไปคิดว่าหนักหนาในความรู้สึกคนตาบอดนั้น คนตาบอดเองอาจไม่ได้คิดอะไรมาก หรือต่อให้มีผลกระทบจริงๆ ก็มีน้อยมากจนไม่น่ากังวลอย่างที่คิด

ต้องขอบอกก่อนว่าหนังสั้นเรื่องนี้ปล่อยออกมานานแล้ว หากแต่ผมเพิ่งรู้จักและเพิ่งมีโอกาสได้ดู ดังนั้นหลายคนจึงอาจเคยดูหนังเรื่องนี้ไปบ้างแล้ว ซึ่งบทความนี้ก็ถือว่ามาแนะนำสำหรับคนที่ยังไม่เคยดูก็แล้วกันครับ

เมื่อเราพูดถึง “หนังสือสำหรับคนตาบอด” สิ่งที่สำนักพิมพ์ นักเขียน หรือคนทั่วไปนึกถึงอันดับแรกเลย ก็คงจะไม่พ้นหนังสือเสียงหรือเดย์ซี่ เพราะเป็นเวลาหลายปีแล้ว ที่นักเขียนหลายท่าน รวมถึงสำนักพิมพ์หลายสำนักพิมพ์อนุญาตให้หน่วยงานที่เกี่ยวค่องกับคนตาบอด สามารถนำงานเขียนต่างๆ มาจัดทำในรูปแบบของหนังสือเสียงได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายซึ่งเป็นไปตามสนธิสัญญามาร์ราเคชเพื่อคุณภาพชีวิตคนพิการ ทำให้คนตาบอดได้มีโอกาสเข้าถึงนวนิยาย สารคดี ตลอดจนงานเขียนอื่นๆ ได้อย่างเท่าเทียม

เมื่อเราพูดถึงคนพิการ ภาพจำของคนส่วนใหญ่ในสังคมไทยก็คงจะมองว่าเป็นภาระ ทำงานไม่ได้ หรืออาจพอทำงานได้บ้าง แต่ประสิทธิภาพจะได้ไม่เท่ากับคนปกติ จนไม่คุ้มต่อการจ้างงาน

ทว่าในปัจจุบัน เทคโนโลยีที่อำนวยความสะดวกให้แก่คนพิการเริ่มปรากฏขึ้นมาทีละอย่างสองอย่าง ไม่ว่าจะเป็นขาเทียมอัจฉริยะ ที่ทำให้คนที่พิการด้านขาสามารถเดิน วิ่ง หรือปีนได้ไม่ต่างจากคนปกติ เครื่องช่วยฟัง ที่ทำให้คนหูหนวกฟังเสียงรอบตัวได้ โปรแกรมช่วยอ่านหน้าจอ ที่เป็นตัวช่วยตรวจจับตัวอักษรบนหน้าจออุปกรณ์ต่างๆ แล้วเปล่งเสียงออกมาให้คนตาบอดรับฟัง