คนตาบอดทำอาชีพอะไรได้บ้าง ตัวอย่างงานบางส่วนที่คนตาบอดใช้ประกอบอาชีพกันอยู่ในปัจจุบัน ที่คนตาดีอาจนึกไปไม่ถึง!

ความพิการทางสายตา มักเป็นความพิการประเภทแรกๆ ที่คนในสังคมไทยมองว่าเป็นอุปสรรคต่อการใช้ชีวิตมากที่สุดทั้งด้านการใช้ชีวิตหรือการทำงาน เนื่องจากการที่จะทำสิ่งต่างๆ ในชีวิตของแต่ละวัน การมองเห็นนับเป็นสิ่งจำเป็นอันดับต้นๆ ดวงตาจึงถือเป็นอวัยวะที่ขาดไม่ได้

แม้ในความเป็นจริงแล้วความพิการประเภทสายตาอาจไม่ได้ลำบากกว่าความพิการประเภทอื่นอย่างที่หลายคนเข้าใจ เพราะคนพิการทางสายตายังเดินไปไหนมาไหนได้ ทำสิ่งต่างๆ ได้ มีการพูดคุยสื่อสารได้ ซึ่งหากมองถึงการใช้ชีวิตอย่างรอบด้าน ความพิการประเภทตาบอดถือว่าเป็นกลุ่มแรกๆ ที่สะดวกสุดเลยก็ว่าได้

อย่างไรก็ตามด้วยข้อจำกัดทางการมองเห็น ทำให้งานหลายอย่างคนตาบอดก็ไม่สามารถทำได้ เช่นงานที่ต้องใช้ตาเป็นหลักอย่างการวาดภาพ งานออกแบบ งานขับรถ งานก่อสร้าง ฯลฯ แม้จะมีงานหลายอย่างที่คนตาบอดทำไม่ได้ แต่เชื่อหรือไม่ว่า มันก็ยังมีงานจำนวนมากที่คนตาบอดสามารถทำได้ และหลายงานอาจทำได้ดีกว่าคนทั่วไปด้วย ซึ่งจะมีงานอะไรบ้าง วันนี้ทีม Blind Living ได้รวบรวมข้อมูลมาให้คุณได้อ่านกันแล้ว

คอลเซ็นเตอร์

สำหรับหลายคนอาจไม่แปลกใจกับการที่คนตาบอดทำอาชีพนี้กันสักเท่าไหร่ แต่หากใครที่ยังไม่รู้ ทาง Blind Living อยากจะบอกว่าคนตาบอดทำอาชีพคอลเซ็นเตอร์กันมานานหลายปีแล้ว ซึ่งถ้าให้นับเวลากันแบบไม่แม่นยำนัก ก็อาจทำมาได้ราวๆ 20 กว่าปีแล้ว โดยบริษัทที่จ้างงานคอลเซ็นเตอร์ตาบอด ก็ล้วนแต่เป็นบริษัทระดับบิ๊กๆ กันทั้งนั้น อย่างเช่นค่ายมือถือเจ้าใหญ่ในไทยแทบทุกเจ้า ก็มีคอลเซ็นเตอร์ตาบอดทำงานอยู่อย่างมากมาย

อย่างล่าสุด ทางศูนย์ร้องทุกข์ของกรุงเทพฯ ก็ได้จ้างงานคนตาบอดเพื่อเป็นคอลเซ็นเตอร์ไว้คอยรับเรื่องราวร้องทุกข์ของประชาชนชาว กทม. จากนั้นประสารงานส่งต่อให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องลงไปดำเนินการแก้ไขปัญหา รวมถึงหลายหน่วยงานก็เริ่มเปิดรับคอลเซ็นเตอร์ตาบอดกันมากขึ้นเรื่อยๆ

นักเขียน

พูดถึงอาชีพนี้ หลายคนอาจร้องว่า “เป็นไปไม่ได้” แต่เชื่อเถอะว่า คนตาบอดทำอาชีพนักเขียนได้จริงๆ และหลายคนเคยมีหนังสือตีพิมพ์กับสำนักพิมพ์ชื่อดังกันมาหลายเล่มแล้ว ซึ่งนักเขียนที่หลายคนอาจรู้จักก็อย่างเช่น ชลณภัทร เจ้าของผลงานนิยายหลายเรื่อง, สโรชา กิตติสิริพันธุ์ บรรณาธิการสำนักพิมพ์ผีเสื้อปีกบางและเจ้าของผลงานหนังสือ จนกว่า เด็กปิดตา จะโต, รินศรัทธา กาญจนวตี กวีสาวผู้พิการทางสายตาที่มีผลงานมากมาย, รวมถึงนักเขียนตาบอดคนอื่นๆ ที่อาจไม่เปิดเผยว่าตัวเองตาบอด และนักเขียนตาบอดที่ลงผลงานในเว็บไซต์ต่างๆ

นอกจากการเขียนหนังสือเชิงสารคดีหรือนวนิยายแล้ว คนตาบอดหลายคนยังประกอบอาชีพนักเขียนบทความคอยรับเขียนบทความลงตามเว็บไซต์ต่างๆ อีกด้วย ไม่แน่นะ บางเว็บไซต์ที่คุณมักเข้าไปอ่านเป็นประจำ อาจมีผลงานของนักเขียนบทความตาบอดอยู่ในนั้นก็ได้ (ไม่นับรวมเว็บนี้ เพราะตาบอดตั้งแต่ทีมงานผู้ดูแลแล้ว ฮา)

ส่วนเรื่องที่ว่ามองไม่เห็นแล้วจะเป็นนักเขียนได้อย่างไร หากให้พูดสั้นๆ แค่ใช้คอมได้ พิมพ์งานใน Microsoft Word ได้ ก็เป็นนักเขียนได้แล้ว ซึ่งสามารถหาบทความอ่านประกอบได้บนเว็บ Blind Living ได้เลย

ครู / อาจารย์

อาชีพด้านการสอนอย่างครู / อาจารย์ก็เป็นอีกอาชีพที่คนตาบอดทำกันมานานแล้ว ซึ่งครูตาบอดหลายท่านก็สอบรับราชการได้ไม่ต่างจากครูตาดี แม้อาจทำงานบางอย่างให้กับโรงเรียนได้ไม่เทียบเท่าครูที่มองเห็น แต่ก็สามารถชดเชยได้ด้วยทักษะการสอนและความเชี่ยวชาญอย่างอื่น

นอกจากมีครูตาบอดที่ทำการสอนในโรงเรียนแล้ว ยังมีอาจารย์ตาบอดอีกจำนวนหนึ่งที่สอนตามมหาวิทยาลัยอีกด้วย

แต่เนื่องจากอาชีพนี้มีรายละเอียดเยอะ และต้องอาศัยทักษะส่วนตัวมากพอสมควร ประกอบกับตัวงานที่ไม่ได้เปิดรับจำนวนมาก คนตาบอดที่ทำงานสายนี้จึงมีไม่เยอะเท่าไหร่ แต่ก็เป็นการสื่อให้เห็นว่า งานสายนี้คนตาบอดเองก็ทำได้แน่นอน

นักดนตรี / นักบันทึกเสียง / คนทำเพลง

หากเราพูดถึงนักดนตรีตาบอด คนส่วนใหญ่อาจไม่ประหลาดใจในเรื่องนี้ เพราะคนตาบอดมีชื่อเสียงทางด้านดนตรีมานานแล้ว ไม่ว่าจะจากการเปิดหมวก หรือการที่เรามักเห็นวงดนตรีตาบอดถูกจ้างไปเล่นตามงานต่างๆ แต่หากเราพูดถึงเรื่องงานเบื้องหลังของค่ายเพลงต่างๆ อย่างการทำเพลง เรียบเรียงดนตรี กระทั่งการบันทึกเสียง หรืองานเบื้องหลังต่างๆ ที่เกี่ยวกับเสียงที่มีคนตาบอดอยู่เบื้องหลังแล้วละก็ หลายคนอาจนึกไปไม่ถึง ซึ่งก็มีคนตาบอดจำนวนไม่น้อยที่ทำงานสายนี้ บางคนเปิดห้องบันทึกเสียงเป็นกิจการส่วนตัวเลยก็มี

โปรแกรมเมอร์

นี่อาจเป็นสายงานที่คนส่วนมากนึกไม่ถึงว่าคนตาบอดจะทำได้ แต่มันเป็นไปแล้ว แถมคนตาบอดหลายคนทำได้ดีอีกด้วย ซึ่งหากเรามองกันง่ายๆ ว่างานโปรแกรมเมอร์มันต้องอยู่กับคอมเป็นหลัก และคนตาบอดก็ใช้คอมพิวเตอร์ได้อย่างไม่มีปัญหา ดังนั้นการที่จะเป็นโปรแกรมเมอร์ได้มันก็ไม่แปลกอะไร โดยส่วนใหญ่สายงานที่โปรแกรมเมอร์ตาบอดเข้าไปทำ มักจะเป็นสายงานที่เกี่ยวกับการเขียนฟังก์ชันการทำงานต่างๆ ของระบบ รวมถึงพวกระบบหลังบ้านต่างๆ ที่ไม่เกี่ยวกับสายงานออกแบบอย่างการทำ UX/UI Design ซึ่งต้องใช้ตาในการออกแบบ แต่แม้จะทำงานในส่วนออกแบบไม่ได้ พวกเครื่องมือต่างๆ เขาก็มักจะมีธีมส์สำเร็จรูปให้เลือกใช้ แม้มันจะไม่สวยหรือมีการวางเมนูที่ไม่ลงตัว แต่หากจำเป็น คนตาบอดก็ทำระบบออกมาให้คนตาดีใช้งานได้เช่นเดียวกัน (อย่าง Blind Living เองก็ทำโดยคนตาบอดทั้งหมด ทั้งเรื่องระบบและส่วนหน้าตาเว็บไซต์ ที่ใช้ธีมส์สำเร็จรูปทำ)

แต่บริษัทที่เขารับสร้างโปรแกรม เว็บไซต์ แอปพลิเคชัน หรือระบบต่างๆ เขาจะมีโปรแกรมเมอร์ทำงานด้วยกันหลายฝ่าย ซึ่งคนตาบอดไม่จำเป็นต้องกังวลเรื่องความสวยงานของตัวระบบที่ทำขึ้นมาเลย เนื่องจากมีคนคอยรับงานไปดูแลต่อให้อยู่แล้ว คิดแค่จะทำให้ระบบที่เราสร้างขึ้นทำงานได้ตรงตามเป้าหมายได้ยังไงก็พอ

ล่าม / นักแปล

มีคนตาบอดจำนวนไม่น้อยที่จบการศึกษาทางด้านภาษาต่างประเทศมา ไม่ว่าจะเป็นภาษาอังกฤษ จีน ญี่ปุ่น เกาหลี ฯลฯ ซึ่งเมื่อจบออกมาแล้ว หากไม่ทำงานแปลเอกสารตามหน่วยงานต่างๆ หรือทำงานคอลเซ็นเตอร์สายต่างประเทศ ก็มักจะทำงานเป็นล่ามให้กับบางหน่วยงาน แม้ว่าอาจได้ค่าตอบแทนไม่สูงเท่ากับคนตาดี แต่ก็เป็นอีกหนึ่งอาชีพที่มีคนตาบอดทำกันอยู่จริงๆ

บาริสต้า

สำหรับใครที่อยู่ตามกรุงเทพฯ หรือจังหวัดใหญ่ๆ บางจังหวัด น่าจะไม่แปลกใจที่เห็นคนตาบอดยืนชงกาแฟและเครื่องดื่มต่างๆ ภายในร้านกาแฟ เนื่องเพราะมีโครงการส่งเสริมอาชีพที่อบรมให้คนตาบอดประกอบอาชีพเป็นบาริสต้าได้ เมื่อผ่านการอบรมยังรับเข้าทำงานตามร้านกาแฟที่เข้าร่วมโครงการอีกด้วย ซึ่งในการฝึกอบรมเขาก็จะสอนให้รู้ถึงส่วนประกอบต่างๆ มีการสอนให้ใช้เครื่องมือสำหรับตวงปริมาณของน้ำและส่วนอื่นๆ ทำให้คนตาบอดชงเครื่องดื่มได้ตามสูตรและมีคุณภาพ

หมอนวดแผนไทย

อาชีพนี้ไม่ถือว่าแปลกอะไร เพราะหมอนวดตาบอดมีชื่อเสียงมาเป็นเวลานมนานแล้ว ไม่ว่าจะเป็นหมอนวดเพื่อผ่อนคลาย หรือเป็นหมอนวดที่จบหลักสูตรการนวดเพื่อรักษาโรค คนตาบอดหลายคนเริ่มต้นจากการรับงานนวดตามร้านต่างๆ กระทั่งเปิดกิจการของตัวเองก็มีให้เห็นแทบทุกจังหวัด ดังนั้นใครที่รู้สึกปวดเมื่อยร่างกาย ก็อย่าลืมไปร้านหมอนวดคนตาบอดใกล้บ้านกันได้เลยนะ

จำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาล (ลอตเตอรี่)

คงเป็นอีกหนึ่งอาชีพที่เรามักจะเห็นคนตาบอดนิยมทำกันเป็นส่วนใหญ่ ข้อดีของการอุดหนุนคนขายลอตเตอรี่ที่เป็นคนตาบอดก็คือ การขายหวยราคาถูกกว่าคนตาดีมาก ถ้าไม่เชื่อลองไปซื้อดูนะ

AI Trainer

อาชีพนี้อาจไม่คุ้นหูเรามากนัก เนื่องจากว่ามันเป็นอาชีพที่ค่อนข้างจะเฉพาะทางไปสักหน่อย หากจะให้อธิบายง่ายๆ งาน AI Trainer ก็คืองานที่ช่วยสอนให้ระบบปัญญาประดิษฐ์มีความฉลาดหรือมีความสามารถเพิ่มขึ้น ยิ่ง AI ฉลาดมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งทำงานได้ใกล้เคียงกับสมองของมนุษย์เรามากเท่านั้น โดยการเตรียมข้อมูลเพื่อเทรน AI ก็มีตั้งแต่การเทรนข้อมูลด้วยข้อความ การเทรนข้อความด้วยเสียง การเทรนข้อมูลจากการเปลี่ยนข้อความเป็นเสียง การเทรนข้อมูลจากเสียงเป็นข้อความ

นอกจากนี้ยังมีการเทรนเกี่ยวกับรูปภาพ แต่งานในส่วนอื่นๆ มักจะเป็นความพิการประเภทอื่นที่ทำได้ จึงไม่ขอลงรายละเอียด เนื่องจากเกรงว่าจะยาวเกินไป

งานประดิดประดอย หรืองานฝีมือ

การทำพรมเช็ดเท้า การถักผ้าพันคอ หรือการทำของชำร่วย ของที่ระลึกต่างๆ เป็นอีกอาชีพที่คนตาบอดทำได้ ซึ่งงานลักษณะนี้มีโรงเรียนคนตาบอดหรือศูนย์ฝึกอาชีพคนตาบอดหลายแห่งสอนให้บ่อยครั้ง งานที่ทำออกมาขายโดวยส่วนใหญ่มักเป็นงานที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง เช่นพวงกุญแจ ผ้าพันคอ พรมเช็ดเท้า ฯลฯ ซึ่งบางคนก็ทำเป็นอาชีพหลัก บางคนก็ทำเป็นอาชีพเสริมตามโอกาส

เจ้าหน้าที่สมาคม หน่วยงาน องค์กรด้านคนพิการ หรือนักการเมือง

อาชีพที่ถูกจัดเข้าหมวดนี้ จะเป็นอาชีพที่ค่อนข้างเฉพาะทางอีกเหมือนกัน เนื่องเพราะงานในรูปแบบนี้จะต้องอาศัยคอนเน็คชันพอสมควร รวมถึงเป็นอาชีพที่ต้องเป็นสมาคมคนพิการ หรือองค์กรด้านการส่งเสริมคนพิการเท่านั้นที่จะสามารถเข้าไปทำได้

ส่วนนักการเมือง แม้ว่าจะเคยมีคนตาบอดลงเป็นนักการเมืองอยู่บ้างเหมือนกัน แต่โดยส่วนใหญ่มักจะเข้าวงการในด้านการดูแลสิทธิคนพิการมากกว่า

งานที่ต้องใช้ทักษะส่วนตัวอื่นๆ

เมื่อเราพูดถึงงานหรืออาชีพ แน่นอนว่าแต่ละคนย่อมมีทักษะความเชี่ยวชาญที่แตกต่างกันออกไป อย่างคนตาบอดทำขนม ขายของออนไลน์ หรือเปิดร้านขายก๋วยเตี๋ยว เช่นร้านก๋วยเตี๋ยวป้าสมนึก จังหวัดลพบุรี หรือทำงานเกษตรบางอย่าง เช่นเพาะเห็ด งานช่าง เช่นช่างไม้ หรืองานขัดไม้ รวมถึงคอนเทนต์ครีเอเตอร์ ฯลฯ

ดังนั้นการที่จะลงรายละเอียดว่าที่สุดแล้วคนตาบอดทำอาชีพอะไรได้บ้างให้ได้ทุกอาชีพที่มีคนตาบอดทำอยู่จึงเป็นไปได้ยาก ดังนั้นอาชีพที่ยกมา จึงเป็นเพียงอาชีพบางส่วนที่เห็นคนตาบอดใช้ประกอบอาชีพกันเพียงบางส่วนเท่านั้น

ด้วยบทความที่มีเนื้อหาค่อนข้างเยอะ คงจะทำให้คนในสังคมตระหนักถึงความสามารถของคนพิการกันได้มากขึ้น ดังนั้นอย่าลืมจ้างงานคนพิการ หรืออุดหนุนสินค้าจากคนพิการกันด้วยนะ